Op 24 mei presenteerden BBB, Water Natuurlijk (= GroenLinks, D66 & sportvissers), PvdA en Ongebouwd (geborgde zetels Landbouw) hun coalitieakkoord en werden de kandidaat-DB-leden gekozen. We vonden we het heel bijzonder dat de tegenpolen BBB (de grootste partij met 6 zetels) en WN (5 zetels) samen een dagelijks bestuur gingen vormen, terwijl er best meerderheden te vinden waren zonder één van deze twee, die het volgens hun verkiezingsprogramma’s over vrijwel niks eens zijn.
Groninger Belang vindt het coalitieakkoord ambitiearm en richtingloos. En er is opeens ook nog geen geld meer, gezien het duveltje uit het doosje, de 11,3% lastenverhoging voor de burgers, de gewone man, die geconfronteerd wordt met torenhoge energierekeningen en forse prijzenstijgingen in de supermarkt. Een verhoging van 11,3% die niet in de overdrachtsstukken stond. Wij hebben het DB om een toelichting gevraagd waarom dit blijkbaar zo onvoorzien was dat we dit toen pas lazen, maar we kregen geen antwoord. Ja, het DB wist al een half jaar, zeiden ze, dat belastingen omhoog moesten, maar ze vonden het niet nodig om het AB daarover vroegtijdig te informeren.
Groninger Belang heeft zich in haar programma sterk gemaakt dat de lasten voor de ingezetenen niet onevenredig omhoog mogen. Onze inwoners verdienen beter. We vroegen ons af waar hun empathie is hen die het financieel zwaar hebben? Ja, er is een kwijtscheldingsregeling voor de aller laagste inkomensgroep, maar het gaat ons óók de lage middeninkomens. De hardwerkende Groningers en Drenten, ook met gezinnen die altijd weer tussen wal en schip vallen en die onder de streep gewoon onevenredig veel moeten gaan dokken.
Groninger Belang blijft zich vóór en achter de schermen sterk maken voor een zo laag mogelijke belastingverhoging. Eind juni wordt de begroting 2024 behandeld. We hopen dat het DB de plannen zal aanpassen.
Groninger Belang is een stabiele middenpartij en we zullen ons constructief opstellen. Goede voorstellen zullen we steunen. Onze vrees is echter wel hoe stabiel de coalitie zal zijn als het wél spannend wordt. Want wat gaat er gebeuren als we dadelijk kurkdroge zomers krijgen en er wel degelijk keuzes, pijnlijke keuzes gemaakt moeten worden, die of de landbouw of het natuurbeheer raken?
Laten we het coalitieprogramma er even bij pakken. Pagina 3 onderaan. Er moet slimmer en zuiniger met water worden omgegaan, staat er, en de problematiek moet onder de aandacht gebracht worden. Wij vinden dat ook, eens! Hoopvolle start van een boeiende paragraaf, maar .. er volgt geen uitwerking. Hoé dan slimmer en zuiniger? En onder de aandacht brengen betekent ook nog niks.
Een onbegrijpelijke gemiste kans ligt er bij de non-keuze m.b.t. de verwijdering van medicijnresten, eveneens een belangrijk punt voor Groninger Belang. Immers: wat er niet ingaat, hoef je er ook niet uit te halen. Uiteindelijk ben je op de langere termijn denk ik goedkoper uit. Het aankomend DB echter wacht op wetgeving. Jammer. De alinea erboven (pagina 4 2e helft) praat over meedoen aan innovaties en onderzoeken, over begeleidingscommissies en projecten, maar dat is loze bladvulling als je eronder zet dat er voorlopig geen investeringen worden gedaan.
Even lijkt er beleid te komen als het over de vispasseerbaarheid gaat, want we lezen dat de coalitie de visvriendelijke maatregelen onderschrijft die al worden ingezet. Ook Groninger Belang is voor visvriendelijke passages bij de gemalen. Maar direct daarop volgt een nietszeggende zin dat de uit te voeren acties moeten leiden tot een afweging van kosten en opbrengsten. Elk bestuur kijkt bij elk onderwerp naar afwegingen tussen kosten en opbrengsten. Dát opschrijven als coalitiebeleid legt pijnlijk bloot dat de coalitie óf geen enkel idee heeft welke richting ze op wil, of dat ze het er zo oneens over zijn dat dit de hoogst haalbare tekst geworden is.
We lezen dat de coalitie de afspraken van het Klimaatakkoord onderschrijft. Er zal niemand tégen de klimaatdoelen zijn, maar als lagere overheid kunnen we niet anders en dus is het betekenisloos. Het tussendoel echter van 55% reductie in 2030 evenwel ziet de fractie van Groninger Belang als niet tot nauwelijks realistisch. We willen het DB oproepen om een krachtig signaal naar Den Haag te geven dat onze overheidslaag vanzelfsprekend meewerkt, maar kritische kanttekening heeft.
Dan de windmolens, pagina vijf. Goed om te lezen dat de coalitie geen windmolens gaat plaatsen op het dijktraject Punt van Reide – Nieuwe Statenzijl. Wat onze fractie zorgen baart, is wat er niét staat. Want deze formulering houdt de optie open tot windmolens op andere plekken dan dit stuk zeedijk. Wij verzetten ons tegen elke windturbine. Het zijn vogelhakselaars, na vijftien jaar zijn ze afgeschreven en is het plastic onverwerkbaar, ze draaien op subsidie, geven geluid en slagschaduw voor de omwonenden, ze verpesten ons cultuurlandschap. De provincie heeft trouwens onze assets niet als zoekgebied aangewezen. We lezen onvoldoende welke ambitie het DB heeft om de klimaatadaptatie en de energietransitie vanuit intrinsieke motivatie, maar in een realistisch en behapbaar tijdpad vorm te geven.
Samenvattend: Het coalitieakkoord stemt Groninger Belang niet hoopvol, omdat er vrijwel geen keuzes in gemaakt worden. Maar de onverwachte belastingstijging van 11,3% in 2024 is onverteerbaar. Hoe ironisch om dan over [citaat] “een solide planning” te lezen (p. 8). De afwachtende houding van het DB t.a.v. het verwijderen van medicijnresten uit het water vindt Groninger Belang een slechte keuze. Ronduit bezorgd zijn we evenwel als we de passage lezen over de mogelijkheden die open gehouden worden voor het laten plaatsen (niet door het Waterschap zelf, maar door een derde partij) op nog meer windturbines op de grond die eigendom is van het Waterschap. Groninger Belang was, is en blijft tegen (nog meer) windmolens.
Dit alles neemt niet weg dat wij wel het vertrouwen hebben in de mensen die voorgedragen zijn, dat zij kundige bestuurders zullen zijn voor ons Waterschap, We wensen hen alle succes en veel werkplezier toe.
Fractie Groninger Belang in het Algemeen Bestuur van Waterschap Hunze en Aa’s.
Trevor Mooijman (fractievoorzitter): t.mooijman@hunzeenaas.nl
Liesbeth Lenting: l.lenting@hunzeenaas.nl
NB: Er zijn drie commissies waarin de plannen van het DB besproken worden voordat ze in het AB komen. Deze commissies worden gelijktijdig gehouden, waardoor kleine fracties maar één of twee commissies kunnen bijwonen en je als kleine fractie dus nooit kunt meedoen aan de discussie in andere commissies. Groninger Belang zou ervoor willen pleiten dat alle fracties alle drie de commissies kunnen bijwonen. In de huidige opzet lukt dat, gezien de verkiezingsuitslag, alleen WN en BBB. Vanuit democratisch oogpunt vindt onze fractie dit onjuist. De oplossing zou erin kunnen liggen om de Commissies niet gelijktijdig te laten vergaderen.
Voorts zien we in het vergaderschema dat er tussen een Commissievergadering en een vergadering van het Algemeen Bestuur geen vergaderingen gepland staan van het Dagelijks Bestuur, althans over september/ oktober en in november/ december vergadert het DB één dag voor het AB. Dat lijkt ons onpraktisch. Immers, uit de Commissies kunnen aanpassingsvoorstellen komen, die het DB vervolgens niet formeel kan bespreken, terwijl de meest voor de hand liggende structuur volgens ons zou zijn dat er tussen Commissie en AB nog een besluitvormend DB plaats vindt, waarbij de stukken voor de AB-vergadering worden vastgesteld.