“Blijkbaar vindt Den Haag de problemen in Groningen minder belangrijk”
In 2017 ging de eerste schop in de grond bij de verbouwing van de Ring-Zuid. De zuidelijke ringweg kreeg een make-over om de doorstroming van verkeer rondom de stad te bevorderen en van het Julianaplein een minder groot knelpunt te maken. In 2021 zouden de werkzaamheden klaar zijn. Dat is anders gelopen, want nog altijd wordt het verkeer dat gebruik maakt van de Ring-Zuid geconfronteerd met werkzaamheden en vertragingen. “Helaas”, vindt Bram Schmaal, lijsttrekker van Groninger Belang, “maar verbaasd ben ik niet. Wie zo’n groot project start zonder er heel goed bij na te denken en duidelijke afspraken te maken, vraagt om problemen.”
We zaten vanaf het begin al niet goed aan het stuur, vindt Schmaal. “Dit is een Rijksweg en het ontwerp en de bouw ligt bij de aannemer, maar onder aansturen van het Rijk. De provincie Groningen heeft zich het financieel risico in de maag laten splitsen door Den Haag. Nog voordat het ontwerp definitief was, is men gestart met de aanleg en dan weet je dat je enorme risico’s loopt en kans dat het fout gaat groot is. Met als gevolg veel langer overlast en hinder voor de aanwonenden en gebruikers.”
Duur, duurder, duurst
Volgens de huidige planning wordt de nieuwe zuidelijke Ringweg in de zomer van 2024 opgeleverd. Drie jaar na de geplande datum en vele miljoenen duurder dan aanvankelijk werd gedacht. Het project werd in 2016 voor de lieve som van 388 miljoen euro aanbesteed. Voor dit bedrag zou de aannemerscombinatie Herepoort, een samenwerkingsverband tussen twee Duitse en drie noordelijke bedrijven, de vernieuwde ringweg realiseren. Schmaal: “Inmiddels zijn we zeven jaar verder en de ring kost honderden miljoenen meer dan waarvoor het is aangenomen, waardoor andere belangrijkere infra-projecten, zoals de verdubbeling N33 en de spoorlijn Stadskanaal, in de wachtkamer zijn geparkeerd. Doordat het niet goed aan de voorkant is afgesproken is er een financiële scheur in de broek die ook de provincie Groningen voelt.”
De portemonnee trekken
De provincie Groningen trok in 2021 de portemonnee om extra geld bij te leggen na gesteggel met de aannemerscombinatie over de kostenoverschrijding van dit project. Dit nadat Herepoort uit onvrede de werkzaamheden vertraagde om de druk op de provincie om bij te betalen te verhogen. Schmaal: “Ruim 78 miljoen heeft de provincie destijds betaald om het project weer vlot te trekken. Met de afspraak dat verdere kostenoverschrijdingen en risico’s voor de aannemers zouden zijn.”
Dat lijkt een boterzachte afspraak te zijn. De oorlog in Oekraïne, stijgende grondstofprijzen en inflatie zorgen ervoor dat ook het extra geld dat in de weg is gestopt niet toereikend gaat zijn om de Ring-Zuid te realiseren. Recent verscheen in de media dat de provincie Groningen er rekening mee houdt dat aannemerscombinatie Herepoort nog eens bij de provincie zal aankloppen voor een nieuwe, flinke duit in het zakje. Ongelooflijk, vindt Groninger Belang.
Terug aan het stuur
“We moeten het stuur weer in handen pakken en de rekening dáár neerleggen waar die hoort”, vindt Schmaal. “En dat is bij het Rijk. Maar het geld daar weg halen gaat nogal stroperig. Het Rijk lapt wel bij in Amsterdam, waar een soortgelijk project (de Noordzuidlijn red.) in de problemen zit, maar dus niet in Groningen. Blijkbaar vindt Den Haag de knelpunten in Groningen minder belangrijk.”
Fout na fout
Als fractievoorzitter van Groninger Belang heeft Bram Schmaal de opeenstapeling van fouten door het huidige college van Gedeputeerde Staten zien gebeuren. “We hebben meerdere malen aan de bel getrokken. Onze zorgen geuit. We hebben moties ingediend om Gedeputeerde Staten op het juiste spoor te zetten. Helaas zonder resultaat, want dit college luistert niet zo goed naar de oppositie. Of luistert eigenlijk helemaal niet.” Groninger Belang vindt de Ring-Zuid een typisch voorbeeld van hoe je het niet moet doen.
“Maar we zitten er wel mee”, is Schmaal realistisch. “En we moeten dit project ook goed afronden.” Groninger Belang wil dan ook dat de verdere ontwikkelingen in dit hoofdpijndossier beter doordacht worden en de juiste partij, het Rijk dus, financieel aan de lat gaat staan. “Het kan niet zo zijn dat de provincie deze enorme tegenvallers gaat betalen. Dat gaat ten koste van andere projecten die ook belangrijk zijn. Het is belangrijk dat wij als provincie leren van dit project en weer aan het stuur komen en ons niet alles maar laten gebeuren.”
Groninger Belang maakt zich hard voor een spoedige realisatie van de zuidelijke ringweg en wil dat deze daadwerkelijk (uiterlijk) in de zomer van 2024 wordt opgeleverd. De risico’s van meerkosten liggen wat Groninger Belang betreft bij de aannemerscombinatie, zoals is afgesproken. “En als er wel meer geld bij moet, dan kan Herepoort het beste eerst aankloppen bij het Rijk”, besluit Schmaal.
Door met de Ring-West
Na de realisatie van de Ring-Zuid is de westelijke ringweg aan de beurt. Groninger Belang hecht veel waarde aan een onderzoek naar hoe deze Ring-West het beste gerealiseerd kan worden. Bram Schmaal: “We zijn in ieder geval blij dat het college van Gedeputeerde Staten lijkt terug te komen op het voornemen om de Ring-West op de huidige locatie te realiseren. Dit onzalige plan zou volgens ons alleen maar leiden tot nog meer drukte in de wijken, zoals Vinkhuizen. Wat ons betreft is het beter om deze weg ruimer om de stad heen te trekken, van Westpoort naar de Friesestraatweg en door naar de Eemshavenweg, met een afslag bij Zernike. Het is belangrijk voor een goede doorstroming om doorgaand verkeer en bestemmingsverkeer zo vroeg mogelijk te scheiden. Mede gezien de groei van de stad aan de westelijke kant lijkt dit een veel betere oplossing.
Groninger Belang wil in ieder geval dat dit project beter wordt aangepakt en beter wordt doordacht voordat de werkzaamheden beginnen. Schmaal: “We hebben bij de Ring-Zuid gezien hoe het niet moet. Bij de Ring-West moet van tevoren helder zijn wat de plannen zijn, wat de maximale kosten zijn en waar eventuele financiële risico’s liggen. Eigenlijk alles wat bij de zuidelijke ringweg niet is gebeurd.”